![Bułgaria to malowniczy kraj, który na mapie odnajdziemy w części południowo-wschodniej Europy, położony w historycznym regionie - na Półwyspie Bałkańskim. Sąsiadami Bułgarii od południa jest Grecja i Turcja, od północy Rumunią, którą oddziela rzeka Dunaj, od zachodu Bułgaria graniczy z Serbią i Macedonią, a wschodnią granicę państwa oblewa Morze Czarne. To właśnie czarnomorskie wybrzeże jest najbardziej obleganym miejscem przez turystów. Ale nie ma się czemu dziwić - złociste plaże, słońce, apetyczna kuchnia i gościnność mieszkańców przyciągają urlopowiczów jak magnes. Bujna przyroda i soczysta zieleń, lasy, malownicza linia brzegowa sprawiają, że słusznie nazywane jest ”Bułgarską Riwierą”. Czyste, szerokie plaże błyszczące złociście w słońcu dały nazwę kurortowi Złote Piaski, a nazwa najpiękniejszego kąpieliska i uzdrowiska - Słoneczny Brzeg, mówi sama za siebie. Bułgarię charakteryzuje bardzo urozmaicony krajobraz - od pasm górskich po szerokie, złote piaski wybrzeża. Także amatorzy ciszy odnajdą tu spokój na dzikich plażach, otoczonych wydmami, w zacisznych zatoczkach skrytych między skałami. Oprócz letniego plażowania Bułgaria to także świetne miejsce zimowego wypoczynku - Góry Riła nie zawiodą entuzjastów śniegu, pięknych krajobrazów i sportów zimowych. Ponadto na każdym kroku natrafia się tu na ślady przeszłości. Ziemia ta kryje wiele tajemnic - nie ma miasta ani miasteczka, gdzie historia nie odcisnęłaby swojego piętna. Największym miastem Bułgarii jest stolica - Sofia. Inne większe miasta to Płowdiw, Warna, Burgas, Ruse, Stara Zagora.
Klimat
Panuje tutaj klimat umiarkowany ciepły, suchy. Na wybrzeżu dzięki wpływowi morza wilgotniejszy, przez co łagodny i przyjemny. Idealny do plażowania. Średnia temperatura w lipcu, w centralnej części kraju wynosi 23°C, a na południu 25°C. Natomiast średnia temperatura wody od czerwca do września to 23°C. Klimat stwarza korzystne warunki do letniego wypoczynku.
Historia
[T]Dlaczego właśnie Bułgaria jest świetnym miejscem na wakacje? Entuzjaści historii i poznawania nowych kultur w swoich planach wakacyjnych powinni koniecznie uwzględnić Bułgarię, która - choć nie do końca doceniana, na pewno nie rozczaruje urlopowiczów. Przeszłość tego kraju jest bowiem bardzo burzliwa, a historyczne wydarzenia, pozostawiły w tym regionie szczególne dziedzictwo kulturalne. Bułgaria pamięta starożytne cywilizacje i wielkich ludzi. Wcześniej te tereny zamieszkiwały różne ludy - plemiona trackie, przejściowo także celtyckie, Rzymianie, później stały się miejscem najazdów Hunów i Gotów, aż do roku 681, kiedy to datuje się powstanie państwa bułgarskiego. Wtedy tereny dzisiejszej Bułgarii zasiedliły plemiona Protobułgarów, których przywódca chan Asparuch założył państwo ze stolicą w Plisce. W historii Bułgarii wiek IX przyniósł dwa przełomowe dla jej dalszych dziejów wydarzenia: chrystianizację kraju za panowania cara Borysa (863 r.) i związaną z tym działalność braci misjonarzy - Cyryla i Metodego, pionierów języka, twórców najstarszego pisma starocerkiewno słowiańskiego, mecenasów kultury słowiańskiej oraz powstanie w 893 r. drugiego państwa bułgarskiego ze stolicą w Presławiu. Tereny Bułgarii zostały podbite przez Bizancjum w 1018 r. i uległy jego wpływom kulturowym. Bizantyjska okupacja pozostawiła swoiste pomniki niewoli w postaci klasztorów i cerkwi, pozostałości architektonicznych, które dziś cieszą oczy turystów. Rok 1188 to data utworzenia przez cara Asena trzeciego państwa bułgarskiego ze stolicą w Wielkim Tyrnowie, które w 1396 r. najechali Turcy osmańscy. Także ten okres niewoli odcisnął na bułgarskiej kulturze i mentalności swoje piętno. Ducha islamu poczujemy zwiedzając liczne meczety, twierdze, łaźnie, które na stałe wpisały się w tamtejszy krajobraz. Niepodległość Bułgaria odzyskuje w 1878 r. Powstaje Księstwo Bułgarskie ze stolicą w Sofii. XX wiek na kartach jej historii zapisał się niezbyt szczęśliwie - to wojny bułgarskie oraz dwie wojny światowe, a następnie proklamowanie republiki ludowej i sprawowanie władzy przez Bułgarską Partię Komunistyczną. Dopiero 1990 rok przynosi prawdziwą niepodległość. Obecnie Bułgaria jest członkiem NATO i Unii Europejskiej.
Zabytki
Obcokrajowcy nie tylko dla złocistych plaż i Morza Czarnego przybywają do Bułgarii. Bułgaria to kraj o zawiłych dziejach, pozostający pod wpływami różnych kultur, czego świadectwem będzie cerkiew, meczet, czy historyczny ślad w postaci twierdzy, mostu, pomnika. Ten kraj skrywa wiele cennych zabytków. Bułgaria może się pochwalić aż 9 miejscami wpisanymi na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Do skarbów tamtejszej kultury zalicza się Cerkiew Bojańską koło Sofii - średniowieczną prawosławną świątynię, pochodzącą z XIII w., z mistrzowsko wykonanymi freskami. Koniecznie trzeba zobaczyć jedyny w swoim rodzaju i jedyny taki zabytek w Europie, jakim jest Jeździec z Madary - średniowieczna płaskorzeźba wykuta w piaskowcu, przedstawiająca jeźdźca, który przebija włócznią lwa. Obok reliefu skalnego znajdują się napisy mówiące o zwycięstwach chanów bułgarskich. Centrum kultu stał się kolejny zabytek na liście, czyli zespół cerkwi wykutych w skale w Iwanowie. Stanowią one arcydzieło bułgarskiej sztuki sakralnej. To wykute w skale, 32 metry ponad poziomem rzeki Rusenski Łom, klasztory, kościoły i kaplice, znajdujące się w pobliżu wsi Iwanowo. Do popularnych zabytków należy także grobowiec tracki w Swesztari oraz tracki grobowiec z Kazanłyku, który pochodzi z okresu hellenistycznego i stanowi część ogromnej, liczącej ponad 500 obiektów nekropolii. Dech w piersiach zapiera zabytkowe miasto Nesebyr - starożytna osada rybacka, w której zachowały się ruiny dawnej rzymskiej architektury, malownicze drewniane domy, wybudowane w XIX w. oraz wąskie, kamienne uliczki, które nadają romantycznego charakteru panoramie miasta. W zachodniej Bułgarii najczęściej odwiedzanym przez turystów miejscem jest Monastyr Rilski - najsłynniejszy i największy zarazem prawosławny klasztor, założony przez św. Iwana w X w., usytuowany u stóp masywu Riła. Kopuła tej świątyni skrywa piękne ikony i malownicze freski. Na liście UNESCO znajdują się także dwa miejsca, będące dziełem samej natury: Rezerwat przyrody Srebyrna oraz Park Narodowy Piranu. Pierwszy obejmuje jezioro i okoliczne tereny, a znany jest przede wszystkim z ponad 170 gatunków ptaków, takich jak kormorany, pelikany i czaple. Natomiast drugi to park, w ramach którego usytuowanych jest ponad 180 polodowcowych jezior. Jest idealnym miejscem do uprawiania turystyki pieszej. Wiedzie przez niego stary szlak winiarski.
Kuchnia
Specyfikę tego miejsca poznamy degustując przysmaki miejscowej kuchni. Kuchnia bułgarska to typowa kuchnia bałkańska, dlatego w bułgarskim menu znajdziemy potrawy charakterystyczne dla narodów zamieszkujących półwysep. Bułgarska sztuka kulinarna łączy w sobie elementy kuchni tureckiej, greckiej, a nawet niemieckiej. Od Turków Bułgarzy zapożyczyli kebaby i jogurty. Nabiał, zwłaszcza sery, a przede wszystkim zapożyczona z Grecji feta, także są często wykorzystywane do przyrządzania posiłków. Na talerzach Bułgarów królują przede wszystkim warzywa, z których przyrządza się pyszne i zdrowe sałatki oraz surówki, inne na każdą porę roku. Największą popularnością i wzięciem cieszy się, będąca wizytówką bułgarskiego menu, szopska sałata - mieszanka papryki, zarówno ostrej, jak i słodkiej, ogórka, pomidora, natki pietruszki, sera fety z dodatkiem przypraw. Bułgarzy uwielbiają dania mięsne przypominające gulasz - jak kawarma czy giuwecz. Czego koniecznie musimy skosztować, będąc w Bułgarii? Za przysmak uchodzą musaki - rodzaj zapiekanki z warzyw i ryżu, na wierzchu których znajduje się jajko z mlekiem, po upieczeniu tworzące chrupiącą skórkę. W nadmorskich okolicach do przygotowania posiłków wykorzystuje się dary morza i jada dużo ryb. Typowe dla regionu desery to przede wszystkim ciasta napączowane słodkimi syropami, jak bakława, czy rewane. Co nas może zaskoczyć w bułgarskim menu? Chyba najbardziej obcy naszemu podniebieniu będzie tarator - bardzo lubiana zupa z ogórka i czosnku na jogurcie. Czego natomiast nie znajdziemy w bułgarskiej restauracji? W karcie dań nie natrafimy raczej na potrawy mączne, jak np.; kluski czy pierogi, które występują bardzo rzadko w bułgarskiej kuchni.
Jeśli chodzi o alkohol to specjalnością jest oczywiście rakija, mocna wódka przyrządzana z różnych owoców: najbardziej popularna jest śliwowica, ale istnieje tez odmiana przyrządzana z moreli, winogron, a nawet płatków róż. Każdy region Bułgarii specjalizuje się w produkcji innej odmiany. Bułgaria posiada też długie tradycje winiarskie, dlatego trzeba spróbować znanych na całym świecie win, jak np. melnik. Z innych alkoholi warto skosztować też mastyki, bułgarskich win musujących, jak np. Iskra, Santa Monica, czy najlepszych rodzajów piwa: Astika, Kamenica i Zagorka.
Nawet wybrednym turystom zasmakują tutejsze specjały. Jak mówi bułgarskie powiedzenie - ”Dobrata chrana sama se chwali”, czyli dobre jedzenie samo się chwali, co najlepiej oddaje istotę kulinarnych tradycji tego kraju.
Kultura i obyczaje
W życiu codziennym Bułgarów tradycja kulinarna i sztuka jedzenia mają duże znaczenie. Przyrządzanie jedzenia odbywa się według rytuału - ma swoje miejsce, czas i oczywiście sposób przygotowania. Posiłki są celebrowane i spożywane zazwyczaj w większym gronie. Obiad to swoista uczta, która zazwyczaj trwa dość długo. Jeszcze przed jedzeniem często podawana jest szopska sałatka i kieliszek rakiji. Na pierwsze danie serwowana jest czorba, czyli gęsta i pikantna zupa, a po niej przychodzi kolej na mandżę, czyli główne danie. Bułgarzy do obiadu piją wino, a po posiłku serwowany jest deser. Do prawie każdego posiłku jada się chleb, który zjadany jest w specyficzny sposób: leżący na brzegu talerza łamie się kawałek po kawałku.
Jako że tutaj tradycje winiarskie są bardzo długie, wino jest dla Bułgarów szczególnie ważne i dlatego organizuje się liczne święta z jego okazji. Największym i najbardziej znanym jest Święto Winobrania, które jest ruchome i zależy od momentu dojrzewania winogron. W tym dniu odbywa się procesja, na czele której kroczą młode dziewczęta niosące wypełnione po brzegi kosze z winogronami. Za nimi jadą pełne winogron wozy, a wszystko to odbywa się przy dźwiękach muzyki.
Bułgarzy słyną ze swojej gościnności i życzliwości. Każdy gość, także niezapowiedziany, jest wylewnie witany i proszony do wspólnego stołu. Nie należy odmawiać, ponieważ odmowa odbierana jest za afront. Według zwyczaju gość powinien się odwdzięczyć gospodarzom za gościnę i ofiarować kwiaty lub słodycze. Należy także pamiętać o specyficznej mowie ciała w Bułgarii, gdzie odwrotnie interpretuje się kiwnięcia głowa na ”tak” i ”nie”, co jest często powodem nieporozumień między obcokrajowcami a mieszkańcami.
Bułgaria to czar morza, które wdziera się na złote plaże. To bałkańskie wzgórza, które pokrywają lasy, winnice i sady. To źródła mineralne i ukryte zatoczki. To widoczne ślady przeszłości - starożytne cerkwie, rzymskie zabudowy, średniowieczne twierdze i zamki, tureckie łaźnie i meczety. Bułgaria jest krajem o fascynującej historii, przyjemnym klimacie i niezwykle atrakcyjnych turystycznie miejscach. Oferuje szeroką gamę form wypoczynku. Amatorzy aktywnego spędzania czasu także znajdą tu coś dla siebie. Bułgaria to propozycja dla tych, którzy lubią wspinaczki, turystykę górską, rowery. Swoim pasjom mogą się tutaj także oddać entuzjaści kajakarstwa, nurkowania czy lotniarstwa. Pomyślne wiatry cieszą żeglarzy i amatorów windsurfingu. Nie trzeba wcale udawać się w daleką podróż, żeby wkroczyć w całkiem inny, egzotyczny świat, bowiem Bułgaria należy do obcego nam kręgu kultury prawosławnej. Nasza propozycja to noclegi, apartamenty prywatne, hotele i kwatery prywatne, także w ofercie last minute i standardzie all inclusive. Zapraszamy do słonecznej Bułgarii!](photo/15/7889_thmb.jpg)
Na lekcji matmy:
- Nowak, podaj liczbe dwucyfrowa.
- 34.
- A jesli przestawisz cyfry?
- Nie wiem.
- Siadaj. Kowalski, podaj liczbe dwucyfrowa.
- 18.
- A jesli przestwaisz cyfry?
- Nie wiem.
- Jasiu, podaj...
- 33.
W szkole u Jasia bylo malowanie. Pani nauczycielka w ramach zajec z
plastyki chciala sprawdzic czy dzieci maja zmysl plastyczny. Wiec pyta
sie dzieci jak by pomalowaly klase. Dzieci opowiadaja swoje wizje klasy
po malowaniu. Doszlo do Jasia , wiec mowi:
- w zasadzie to podoba mi sie tak jak jest, tylko tu na srodku sciany
pierdolnalbym szlaczek.
Po tych slowach nauczcielka zlapala sie za glowe i mowi do Jasia :
- Jasiu jutro widze cie tu z ojcem.
Na drugi dzien Jasiu przychodzi do szkoly z ojcem. Nauczycielka
zrelacjonowala mu wiec tresc wczorajszej lekcji :
".. i na koncu mowi ze na srodku sciany pierdolnalby szlaczek."
Ojciec popatrzyl na Jasia i mowi:
- Alez Jasiu, to by ch*.*owo wygladalo!
Rodzice mieli ochote na... ale nie chcieli zeby Malgosia widziala, wiec wyslali ja na balkon i kazali mowic co widzi. Malgosia stoi na balkonie i opowiada:
- Jedzie pan na rowerze, idzie pani z zakupami, o jakas dziewczynka stoi na
balkonie, pewnie jej rodzice tez sie pie*.*ola.
Na lekcji polskiego kazde z dzieci ma powiedziec kilka slow o zimie.
Przychodzi kolej na Jasia:
- jest wielki mroz. Z drzew spadly juz liscie, ptaki odlecialy do
cieplych krajow, woda zamarzla w jeziorze, a na lodzie wilki
sie pier....
- Jasiu, zle !
- No pewnie, ze zle, bo im sie lapy slizgaja !!!
W szkole u Jasia bylo malowanie. Pani nauczycielka w ramach zajec z
plastyki chciala sprawdzic czy dzieci maja zmysl plastyczny. Wiec pyta
sie dzieci jak by pomalowaly klase. Dzieci opowiadaja swoje wizje klasy
po malowaniu. Doszlo do Jasia , wiec mowi:
- w zasadzie to podoba mi sie tak jak jest, tylko tu na srodku sciany
pierdolnalbym szlaczek.
Po tych slowach nauczcielka zlapala sie za glowe i mowi do Jasia :
- Jasiu jutro widze cie tu z ojcem.
Na drugi dzien Jasiu przychodzi do szkoly z ojcem. Nauczycielka
zrelacjonowala mu wiec tresc wczorajszej lekcji :
".. i na koncu mowi ze na srodku sciany pierdolnalby szlaczek."
Ojciec popatrzyl na Jasia i mowi:
- Alez Jasiu, to by ch*.*owo wygladalo!
Kilkunastoletnia wnuczka budzi sie rano i z rozkosza sie przeciaga. Babcia
ja obserwuje i z tajemniczym usmiechem mowi:
- Co wnuczusiu kochana, rosniemy...
- Nie, babciu, strasznie mi sie chce chlopa.
Jest lekcja. Pani bawi sie z dziecmi w zgadywanki. Dzieci zadaja Pani
zagadki, a Pani stara sie odpowiedziec, w miare swych mozliwosci. Przychodzi kolej na Jasia. Jas wstaje i pyta:
"Co to jest: dlugi, czerwony i czesto staje?".
Pani zaczerwieniona na buzi wola:
"Jasiu, jak ty mozesz takie swinstwa..."
A Jas na to radosnie:
"To autobus, prosze Pani, ale podziwiam Pani tok myslenia!"
Znowu jest lekcja i zagadki, jak wyzej. Tym razem Jas pyta:
"Co to jest: dlugi, gietki i prezy sie?"
Pani znowu sie zaczerwienila i gani Jasia, a Jas na to:
"To jest luk!"
Powiedz mi, Jasiu - pytaja malego chlopca - czy twoja matka jest chora,
ze lezy w lozku?
A Jas na to:
Nie, tylko sie boi, zeby ojciec lozka na wodke nie sprzedal.
Mowi Jas do tatusia:
- Czy moge isc na film od 18 lat?
- Nie. Dopiero bedziesz mogl jak dorosniesz i bedziesz mial do pepka.
Mija rok.
- Tatusiu. Czy moge isc do kina na film od 18 lat?
- Nie. Dopiero pojdziesz jak bedziesz mial do pepka.
Za rok sytuacja powtarza sie.
- Tatusiu. Czy moge isc na film od 18 lat?
- Nie. Dopiero jak bedziesz mial do pepka.
Na to jas chwyta swoja meskosc, przeklada przez ramie i probuje dociagnac do
pepka..
- O kurde jeszcze mi troche brakuje.
Jedzie zajączek z niedźwiedziem na jeden bilet i przychodzi kanar.
To niedźwiedź schował zajączka do kieszeni w marynarce i pokazuje bilet. Kanar się pyta:
- A co pan tam trzyma w kieszeni marynarki?
Niedźwiedź uderza się w pierś, wyciąga spłaszczonego zajączka i mówi:
- Zdjęcie kolegi.