Park Narodowy Jeziora Plitwickie - Chorwacja


"Woda, jeziora, wodospady, lasy… To wszystko znajdziemy gdzie indziej, ale drugiego takiego miejsca jak Jeziora Plitwickie nie ma na całym świecie" I. Pevalek - naukowiec zajmujący się badaniem Jezior Plitwickich.

Jeśli istnieją miejsca na ziemi, w których świat fantazji i magii zlewa się z rzeczywistością, gdzie towarzyszy nam uczucie błogości, relaksu, lekkości oraz nieodparta pokusa zapomnienia o powrocie do cywilizacji, zaszycia się wśród olbrzymich wiekowych drzew, skrycia gdzieś za skalnymi jaskiniami przy wodospadach, tylko po to, by już na zawsze móc rozkoszować się tymi zapierającymi dech w piersiach krajobrazami, to chorwacki Park Narodowy Jezior Plitwickich (Nacionalni Park Plitvička Jezera) z pewnością jest jednym z nich.


Lokalizacja


Park zlokalizowany jest w centrum kraju w regionie licko-seńskim (ličko-senjska županja). Rozciąga się na powierzchni 29.685,15 hektarów, pomiędzy wchodzącym w skład Gór Dynarskich masywem Mała Kapela (Mala Kapela), a górą Lička Plješevica, leżącą na granicy Chorwacji z Bośnią i Hercegoviną. Na terenie parku swoje źródło ma jedna z dłuższych chorwackich rzek, Korana. To właśnie za sprawą "działalności" Korany oraz wielu pomniejszych rzek i strumieni, możemy obserwować tak ciekawe przyrodniczo zjawisko jakim jest 16 krasowych jezior różnej wielkości, połączonych ze sobą kaskadami i wodospadami, których, według obliczeń, jest ponad 90. Jeziora cechują się charakterystycznym niebiesko-zielonym kolorem wód oraz niespotykaną wręcz przejrzystością i krystalicznością. Największe z jezior, Kozjak, zajmuje powierzchnię 80 hektarów i liczy 49,5m głębokości.

Z powstaniem Jezior Plitwickich związana jest legenda opowiadana z dumą przez Chorwatów. Głosi ona mianowicie, że pewnego lata nastała wielka susza. Ludzie, zwierzęta i roślinność były spragnione choćby kropelki wody. Cały naród pogrążony był w modlitwie o ożywczy deszcz. Na rozpaczliwe wołania odpowiedziała Czarna Królowa Barbara Celjska, mieszkająca w górach legendarna postać z podań i legend chorwackich, która uratowała naród od zguby, zsyłając nań deszcz. Padał on tak długo, aż woda utworzyła jeziora, które znamy w dzisiejszej postaci jako Jeziora Plitwickie.


Niewątpliwym atutem parku, wpływającym także na ilość jego odwiedzin, jest korzystne położenie w samym centrum Chorwacji. Odległość od większych miast:

• Zagrzeb (Zagreb)- 140 km

• Split - 219 km

• Osijek - 432 km

• Rijeka - 168 km

• Pula - 275 km

• Zadar - 132 km

• Dubrownik (Dubrovnik)- 454 km


Najpopularniejsze są wycieczki z południowej oraz północnej części Dalmacji: ze Splitu, Trogiru, Zadaru, Szybenika (Šibenika) oraz półwyspu Istria: z Rijeki czy Puli. Z Chorwacji kontynentalnej najszybciej będzie dojechać samochodem lub wybrać jedno z wielu dogodnych połączeń autobusowych. Można również wybrać podróż samolotem miejscowych linii lotniczych Croatia Airlines z portów lotniczych w Rijece, Splicie, Zadarze, Dubrowniku lub Zagrzebiu; bądź też zdecydować się na podróż statkiem pasażerskim: Jadroliniją z terytorium Chorwacji lub Sem Mariną z Włoch.


Rys historyczny


Pierwsze ślady potwierdzające istnienie krainy Jezior Plitwickich pochodzą aż z XVII w., kiedy to zostały one oznaczone na rycinach przypominających pierwsze mapy. Natomiast pierwszy raz przecudowne jeziora i wodospady wspomniane zostały w tekstach z drugiej połowy XVIII w. Nazwa "Plitvice" została po raz pierwszy użyta w literaturze już w roku 1777. Bardzo szybko doceniono unikatowość i wyjątkowość tego miejsca - pierwsze inicjatywy mające na celu ustanowienie Parku Narodowego Jezior Plitwickich podejmowano już w XIX w. Tereny te stały się prawnie chronione w roku 1928, kiedy to założono rezerwat, natomiast status parku narodowego uzyskały 8.04.1949 r. Następnie, w roku 1979, jako jeden z pierwszych parków narodowych na świecie, został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Warto zaznaczyć, że jest to jedyny w pełni naturalny obiekt spośród chorwackich zabytków kultury wpisanych na tę listę.


"Krwawa Wielkanoc"


W dziejach tego urzekającego swoim pięknem miejsca jest jedna czarna karta, mianowicie tzw. Krwawa Wielkanoc (Krvavi Uskrs), czyli 31.03. 1991 r., kiedy to serbscy separatyści rozpoczęli działania zbrojne, zajmując tereny Plitwickiego Parku Narodowego. Miejsce reprezentacyjne dla Chorwacji, masowo odwiedzane przez zagranicznych turystów, stało się idealnym celem dla rozpoczęcia propagandy wojennej. Bitwa o Plitwice przyniosła pierwsze ofiary wojny domowej w Jugosławii.


Jeziora Plitwickie dziś


Obecnie Park Narodowy Jezior Plitwickich (Nacionalni park Plitvička jezera)to bez wątpienia najliczniej odwiedzany park narodowy spośród ośmiu obiektów tego typu w Chorwacji. Według skali IUCN (International Union for Conservation of Nature), Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów, która dokonuje kwalifikacji obiektów przyrodniczych według ośmiu opracowanych przez siebie kategorii, Jeziora Plitvickie zakwalifikowane zostały do kategorii drugiej, co oznacza park przyrody, w którym ekosystem podlega ścisłej ochronie, co czyni to miejsce unikalnym w skali globalnej. Niezwykle korzystny klimat i wspaniałe warunki naturalne wpływają na dynamiczny rozwój fauny i flory. Według szacunków, występuje tu ok. 1100 różnorodnych gatunków roślin, w tym wiele endemitów. Są to zarówno rośliny zaliczane do typowych dla klimatu śródziemnomorskiego jak i takie, które uważa się za właściwe terenom borealnym. Kompleks Jezior Plitwickich jest również domem dla wielu gatunków zwierząt, także wielu endemicznych, m. in.:

• ryb: strzebla potokowa, troć wędrowna, golec, kleń, pstrąg potokowy;

• płazów: salamandra plamista, rzekotka drzewna, kumak górski;

• gadów: jaszczurka zielona, żaba trawna, żółw błotny;

• ssaków : wilki, lisy, kuny, borsuki, rysie, niedźwiedź brunatny;

• ptaków: bocian czarny, głuszec, największa w kraju populacja pluszcza;


w tym gatunków endemicznych, które są oczywiście pod szczególną ochroną.


Atrakcje


Na terenie parku dostępne są liczne rozrywki: oprócz spacerowania można popływać łódką czy kajakiem w wyznaczonych do tego miejscach, albo oddać się pieszym wędrówkom wytyczonymi szlakami górskimi. Park jest otwarty dla turystów przez cały rok, lato zachęca do spacerów pośród dających ochłodę i orzeźwienie jezior, w zimowe miesiące natomiast czynny jest wyciąg narciarski. Dodatkową atrakcją są wesela organizowane w tej przepięknej scenerii.

Po spacerze na odpoczynek w otoczeniu przyrody zapraszają liczne restauracje lub kawiarnie znajdujące się na terenie parku. Jeśli poczujemy się do tego stopnia urzeczeni pięknem Plitwickich Jezior, że postanowimy spędzić tam więcej niż jeden dzień, możemy skorzystać z wielu dostępnych na miejscu możliwości noclegowych: hoteli lub kwater prywatnych.

Wszystkie wyżej wymienione fakty czynią z wycieczki do Plitwic żelazny punkt programu każdego pobytu w Chorwacji. Wystarczy raz odwiedzić Park Narodowy Jezior Plitwickich, by stwierdzić, że to niewątpliwie miejsce niezapomniane, do którego chce się wracać.