Primorje to przepiękna i wyjątkowo atrakcyjna pod względem turystycznym kraina znajdująca się w zachodniej Słowenii. Jak sama nazwa wskazuje, Primorje (Przymorze) usytuowane jest nad Morzem Adriatyckim - 47km pasa nadbrzeżnego sprawia, że jest to jedyny obszar w kraju, który posiada dostęp do morza. Region ten zaskakuje różnorodnością krajobrazów - tereny górskie sąsiadują z wybrzeżem, pola oliwek czy winorośli z jaskiniami i dolinami rzecznymi, a małe urokliwe miasteczka z dziką, fascynującą przyrodą.

W Primorje możemy wyróżnić cztery główne podregiony: Istria, Kras, Primorska Środkowa oraz dolina rzeki Soczy (Soča). Mają one do zaoferowania turystom wiele możliwości spędzania wolnego czasu - z pewnością każdy znajdzie tutaj coś dla siebie.


Atrakcje turystyczne


Region Primorje przyciąga miłośników wszelkich sportów na świeżym powietrzu, także tych ekstremalnych. W dolinie rzeki Soczy istnieje wiele biur podróży organizujących rozmaite wyprawy o różnym stopniu trudności oraz wypożyczających niezbędny sprzęt. Można pływać na pontonie i kajaku, ostatnimi czasy popularne stały się bardziej ryzykowne sporty takie jak kanionig, hydrospeed i rafting. Oprócz tego znajdują się tutaj wspaniałe malownicze trasy przystosowane do jazdy na rowerze, uprawiania turystyki pieszej i górskiej oraz narciarstwa na stokach góry Kanin. Można także skakać na bungee (z mostu Solkan o wysokości 55 m znajdującego się nad rzeką Soča) albo spróbować swoich sił w paralotniarstwie (loty organizowane są ze wzgórz Kanin i Mangart).

Głównym miastem jest tutaj Bovec, będący centrum turystycznym dla wszystkich przybywających do tej części Przymorza. Można tam poszukać noclegu, zasięgnąć informacji o organizowanych wycieczkach w głąb doliny albo spędzić czas zwiedzając jedno z trzech muzeów wojennych (ekspozycja prezentowana jest w prywatnych mieszkaniach, warto wybrać się tam choćby ze względu na unikatowy charakter owych muzeów). Tutejsze tereny były świadkami krwawych potyczek podczas I wojny światowej, kiedy przebiegała tędy linia frontu walczących wojsk. Niedaleko miasta można zobaczyć dawne okopy z umocnieniami i kwaterami dowództwa. W pobliżu znajduje się również twierdza Kluže, która wybudowana została przez wojska austro - węgierskie. Otoczone wzgórzami miasteczko Kobarid warte jest uwagi przede wszystkim ze względu na Muzeum Wojny oraz Szlak I Wojny Światowej. Najwięcej emocji zawsze dostarcza możliwość przejścia przez linowy most zawieszony nad Soczą - znajduje się on w tym samym miejscu, w którym rzekę pokonywali podczas wojny żołnierze. Kobarid znany jest również z powieści „Pożegnanie z bronią” autorstwa Ernesta Hemingwaya.

W środkowej części regionu koniecznie trzeba zwiedzić miasto Idrija. Słynie ono z koronek (čipke) wyrabianych przez tamtejsze kobiety - można je zakupić w licznych sklepikach. Poza tym warto zobaczyć pozostałości po kopalnianej przeszłości tego miejsca. Od XVI do 1995 roku wydobywano tutaj rtęć. Zwiedza się sztolnię Antoniego i sztolnię Franciszka, dom górnika oraz młyn wodny Kamšt. W okolicy warto zajrzeć do Cerkna, w którym znajduje się ciekawe muzeum poświęcone w części II wojnie światowej, a w części odkryciom archeologicznym. Turystom udostępniony jest tutaj także szpital partyzancki Franja - jedno z najważniejszych muzeów wojennych w Europie.

Region Kras (Krast), od którego wywodzi się „kras” - termin używany w geologii, to niesamowita kraina pełna jaskiń i malowniczych widoków. Jaskinie Szkocjańskie, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, posiadają komory, naturalne sale i korytarze, w których zobaczyć można fantastyczne formy naciekowe, stalagmity i stalaktyty oraz kanion wpadającej do jaskiń rzeki Reki. Jaskinia Postojna jest jedną z najsłynniejszych jaskiń w Europie. Można wędrować tam po oświetlonych salach podziwiając wiele naturalnych obiektów, np. stalaktyt Brylant oraz Filarową Kolumnę. Znajduje się tam także muzeum przyrodnicze poświęcone budowie geologicznej jaskini, jej faunie i florze. Niedaleko, w Lipicy, miejscowości znanej z hodowli białych koni Lipizzaner, można zwiedzić imponującą stadninę, której historia sięga 1580 roku. Istnieje możliwość wynajęcia wierzchowca albo zapisania się na kurs w szkółce jeździeckiej. W Krasie ciekawy jest także kościół św. Trójcy w miasteczku Hrastovljie, w którym znajdują się liczące ponad 500 lat freski obrazujące Taniec śmierci.

Region Istria to przede wszystkim ścisłe wybrzeże Morza Adriatyckiego. Znajdziemy tutaj wszelkie rozrywki typowe dla przyplażowych kurortów - kasyna, dyskoteki, winnice i promenady. Najważniejsze miasta portowe to Koper, Izola i Piran. Uwagę warto zwrócić w nich głównie na ciekawą architekturę, na której swoje wyraźne piętno odcisnęli Wenecjanie (Wenecja znajduje się po drugiej stronie Zatoki Triesteńskiej). W mieście Koper zwiedza się przede wszystkim dzielnicę historyczną z rynkiem, katedrę Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, XII- wieczną chrzcielnicę, kościół św. Trójcy z XVII wieku, magazyn soli z XV wieku oraz pałace (Pretora, Brutti), a także place miejskie. W najważniejszym mieście portowym kraju, Izoli, warto zobaczyć kościół św. Maurycego i oryginalnie zdobiony pałac Besengh degli Ughi utrzymany w rokokowym stylu. Piran jest chyba najpiękniejszym miasteczkiem na wybrzeżu Słowenii: pełnym zabytków, klimatycznych uliczek i punktów widokowych, z których widać m.in. Triest. Warto zobaczyć pochodzący z XV wieku Dom Wenecki, kościół św. Piotra, mury obronne, katedrę św. Jerzego oraz wstąpić do Muzeum Morskiego.


Klimat i kuchnia


W Primorje panuje klimat śródziemnomorski. Przez większość dni w roku świeci tutaj słońce, a niezbyt wysokie temperatury sprzyjają wypoczynkowi. Zimy są zazwyczaj łagodne. Pogoda taka stwarza świetne warunki do uprawy oliwek i winorośli, pija się więc dużo wina (najpopularniejsze jest pochodzące z Krasu wino Teran) i jada świeże owoce oraz warzywa. Specjalnością regionu są gęste zupy (głównie ziemniaczane) i suszona szynka (pršut). Z powodu bliskości morza, popularne są dania przygotowywane z ryb i owoców morza (najlepsze potrawy serwuje portowe miasto Izola). Z doskonałego menu słynie miasteczko Kobarid w dolinie Soczy. W niedalekiej odległości od miasta porozrzucane są urokliwe wioski zajmujące się pielęgnacją sadów owocowych i produkcją wina - wiele tu znakomitych restauracji i winiarni. Przez tę cześć Słowenii przebiega turystyczny winny szlak Brdy umożliwiający podziwianie wspaniałych widoków i degustację miejscowych specjałów kulinarnych i wyrobów winiarskich.


Noclegi i dojazd


Primorje z roku na rok staje się miejscem coraz bardziej znanym wśród turystów z całego świata, co powoduje, że infrastruktura turystyczna cały czas się rozwija. Noclegów należy szukać przede wszystkim w pobliżu tras turystycznych i przy plażach. Znajdziemy tam hotele z wygodnymi opcjami all inclusive, first i last minute, a także tańsze kwatery prywatne, gospodarstwa agroturystyczne i campingi.

Do Primorje dostaniemy się przez stolicę kraju, Lublanę, z której kursują pociągi i autobusy do wybranych miejscowości. Podróż autobusem ze stolicy do Boveku trwa ok. 2,5h, do Kobraid ok. 3h, do Idriji ok. 1,5h, a do Izoli 2,5h. Do stadniny w Lipicy dojedziemy się tylko taksówką z pobliskiego Sežana (nie kursują tam inne środki transportu).